پل خواجو ؛ همه چیز درمورد یادگار بی نظیر دوران صفوی - وبلاگ عمومی

به گزارش وبلاگ عمومی، شهرهای تاریخی بسیاری در کشور ما وجود دارد، اما اگر دوست دارید با سفر به یک شهر در حقیقت از نصف دنیا بازدید کنید، گزینه بهتری به غیر از اصفهان در اختیار شما قرار نخواهد گرفت. یکی از پل های تاریخی شهر اصفهان که بر روی زاینده رود و ضلع شرقی سی و سه پل واقع شده، پل خواجو است که در سفر به اصفهان نباید از دست بدهید. معماری این پل زیبا را می توان یکی از شاهکارهای ماندگار هنر ایرانی دانست که واقعا حیرت انگیز است. در ادامه شما را با تاریخچه پل خواجو، ویژگی ها و هر آنچه باید درباره این پل بدانید، آشنا خواهیم کرد. در خبرنگاران همراه ما باشید.

تاریخچه پل خواجو

پل خواجو در سال 1060 به دستور شاه عباس دوم صفوی ساخته شد. نام این پل در ابتدا حسن بیک بوده که مربوط به دوران تیموری می شود، اما این پل به دستور شاه عباس دوم تخریب و پس از آن پل زیبا و تاریخی خواجو ساخته شد.

طول پل تاریخی خواجو 133 متر و عرض آن 12 متر بوده و دارای 23 ستون است. در قسمت میانی این پل تاریخی، یک ساختمان شکیل به نام بیگلر بیگی با طاق های بسیار زیبا و خیره نماینده واقع شده که به دستور شاه عباس برای او و خانواده صفوی در نظر گرفته شده بود تا برای سرگرمی و استراحت در آن اقامت داشته باشند.

این پل که یک شاهکار تاریخی است، دارای نام های مختلفی همچون تیموری، شاهی، بابا رکن الدین، حسن بیک، حسن آباد، شیراز، گبرها و خواجه بوده که هر کدام فلسفه خاص خود را دارند. انتخاب نام تیموری به این دلیل بود که پیش از ساخت پل خواجو و در زمان تیمور یک پل در همین مکان بنا نهاده شده بود. انتخاب نام شاهی برای این پل به دلیل ساخت آن به وسیله شاه عباس دوم صفوی است.

نام بابا رکن الدین به دلیل قرارگیری آن در جهت آرامگاه بابا رکن الدین انتخاب شد. انتخاب نام حسن بیک به دلیل پایه گذاری این پل در زمان حسن بیک ترکمان بوده و حسن آباد هم نام قدیم این محله است که بعضی به همین خاطر نام پل را حسن آباد نامیده اند.

نام شیراز به دلیل نزدیکی پل خواجو به جاده اصفهان-شیراز و عبور مسافران شیراز از آن انتخاب شد، بعلاوه به دلیل استفاده گبرها از این پل برای رفتن به محله خود، نام گبرها برای این پل در نظر گرفته شد. پل خواجه هم بدین دلیل که به لقب بزرگان دوران صفوی اشاره دارد، انتخاب شده بود. جالب است بدانید که دلیل نامگذاری این پل تاریخی به قرارگیری این پل در محله خواجو مربوط می شود.

معماری و طراحی این پل زیبا واقعا خارق العاده بوده و تزیینات و کاشی کاری های خاص آن هنر ایران و ایرانی را به رخ دنیایان خواهد کشید. انعکاس پل خواجو به هنگام روز در زاینده رود و نورپردازی آن در شب واقعا حیرت همگان را برمی انگیزد. بد نیست بدانید که این پل تاریخی به دلیل برقراری ارتباط میان دروازه حسن آباد و محله خواجو با راه شیراز و تخت فولاد ساخته شد. پل تاریخی خواجو در سال 1310 به ثبت ملی رسیده است.

ویژگی های پل خواجو

معماری و سبک پل تاریخی خواجو زبان زد عام و خاص بوده و نقاشی ها و کاشی کاری های آن بسیار ماهرانه و زیبا انجام گرفته است. قدم زدن بر روی این پل که نماد تاریخی اصفهان است، بسیار لذت بخش بوده و تجربه یک حس تکرارنشدنی را در اختیار شما قرار خواهد داد. پل خواجو اصفهان مهم ترین پل این شهر به شمار رفته و در دوران خود برترین و زیباترین پل دنیا شناخته می شد. جالب است بدانید که این پل دارای 4 طبقه بوده و از جنس سنگ، آجر و ساروج ساخته شده است.

طراحی این پل تاریخی به گونه ای است که همچون یک سد عمل نموده و وجود کشوهای موجود بر روی دریچه ها هم، امکان کنترل جریان آب و مقدار آب جمع شده را فراهم خواهد نمود. این پل تاریخی زیبا دارای 24 دهانه، 21 جوی و 26 چشمه بوده و از این نظر مورد توجه بسیاری از مسافران و گردشگران قرار گرفته است. 51 غرفه بزرگ و کوچک هم در دو طرف قسمت داخلی پل وجود دارد که بر ویژگی های آن افزوده است. در ادامه به معرفی ویژگی های مجذوب نماینده و بی نظیر پل خواجو که آن را از سایر پل های قرار گرفته بر روی زاینده رود متمایز می نماید، خواهیم پرداخت:

قرینه سازی پل خواجو

طراحی این پل زیبا به شکلی کاملا هوشمندانه و ماهرانه انجام گرفته و قرینه سازی آن واقعا بی نظیر و خیره نماینده است. هنر دست هنرمندان ایرانی در قرینه سازی این پل تاریخی واقعا غیرقابل کتمان است. یکی از زیباترین و حیرت انگیزترین قرینه سازی های ایران و حتی دنیا را می توان قرینه سازی پل خواجو اصفهان دانست. برای اینکه بیشتر این زیبایی را درک کنید، باید حتما از این پل تاریخی تماشا کنید.

شیرهای سنگی

در دو طرف پل خواجو دو شیر سنگی قرار گرفته اند که گویی نگهبان این پل تاریخی هستند. این شیرهای سنگی در حدود 4 قرن است که به صورت نمادین از پل خواجو مراقبت می نمایند و در این مدت به محبوبیت خاصی دست یافته اند. اگر دقیقا در مقابل هر کدام از این شیرها قرار بگیرید، متوجه خاصیت مغناطیسی و برق چشمان آن ها علی الخصوص به هنگام شب خواهید شد.

حکاکی های موجود بر روی این شیرهای سنگی، نشانه هایی از ورزش های باستانی ایرانیان را به تصویر می کشد و حک شدن یک حرف بر پشت هر کدام از این شیرها هم نمایانگر اول نام سازنده این اثر زیبا است. در نظر داشته باشید که قسمت پشت این شیرهای سنگی به دلیل سوار شدن بچه ها بر روی آن ها و تکیه دادن افراد برای عکس گرفتن با این اثر تاریخی موجب ساییدگی آن ها شده است؛ پس بهتر است برای حفظ این زیبایی های تاریخی، از سوار شدن و تکیه زدن به آنها خودداری کنیم.

عقابی با بال های باز

تماشای این پل از بالای آسمان، تصویر یک عقاب با بال های گشوده را برای شما تداعی می نماید. توجه داشته باشید که نقش پر عقاب را کنگره های طبقات مختلف و سر آن را شاه نشین به تصویر می کشد.

شمع های پنهان در طاق پل

یکی دیگر از ویژگی های مجذوب نماینده پل خواجو که تماشای آن بسیار هیجان انگیز است، تصویر ایجاد شده به شکل شمع با اشک هایش در طاق های پل تاریخی خواجو با زاویه 39 درجه در طبقه پایین و انتهای لبه پل است.

قرارگیری پل خواجو در آب

همانطور که می دانید پایه های این پل تاریخی به طور کامل در آب زاینده رود قرار گرفته است، اما همچنان مستحکم بوده و از دوام بالایی برخوردار است.

سنگ قبرهای اسرارآمیز

پس از بازسازی های انجام گرفته بر روی این پل در سال 1388، تعدادی سنگ قبر باارزش در این مکان کشف و تعداد محدودی از آن ها که سالم ماند، به موزه سنگ تخت فولاد تحویل داده شد.

برترین زمان سفر برای بازدید از پل خواجو اصفهان

اصفهان در تمامی فصل های سال زیباست، اما برترین زمان سفر به این شهر تاریخی از نظر آب وهوا و داشتن یک سفر خوب، فصل بهار و پاییز است، زیرا اصفهان تابستان های بسیار گرمی دارد و زمستان های آن هم بسیار سرد است و همین مسئله می تواند گشت وگذار و لذت یک سفر خوب را از شما بگیرد. قدم زدن بر روی پل زیبای خواجو در فصل بهار و تابستان بسیار لذت بخش است، علی الخصوص اگر زاینده رود پُرآب باشد. این پل در میدان خواجو اصفهان واقع شده است.

اشعار موجود در وصف پل تاریخی خواجو

تا به امروز شاعران بسیاری در وصف حال این پل تاریخی شعر سروده اند و از زیبایی ها و ویژگی های آن در شعرهای خود نام برده اند. یکی از شاعران معروف و محبوب ایرانی که شعری زیبا برای این پل تاریخی سروده است را می توان صائب تبریزی دانست که قسمتی از این شعر را در ادامه مشاهده خواهیم کرد:

اصفهان یک دل روشن ز چراغان شده است پل ز آراستگی تخت سلیمان شده است

باده چون سیل ز هر چشمه روان شده است کمر پل ز می لعل، بدخشان شده است

از گل و شمع که افروخته و ریخته است کهکشان دگر از خاک نمایان شده است

چون مه عید که شود ز شفق چهره فروز طاق ها از می گلرنگ فروزان شده است

عالم آب، دو بالا شده از عشرت پل شادی و عشرت ایام دو چندان شده است

سخن پایانی

پل خواجو را می توان از نظر معماری و زیبایی منحصر به فردی که دارد، یکی از پل های معروف اصفهان دانست که بر روی زاینده رود قرار گرفته است. نقاشی و کاشی کاری های ظریف این پل تاریخی بسیار ماهرانه انجام گرفته و قرینه سازی پل، آن را مجذوب نماینده تر نموده است. در صورتی که به اصفهان سفر کردید، حتما بازدید از این پل تاریخی را در برنامه خود قرار دهید و از تجربه های خودتان برای ما بنویسید.

منبع:عـلی بـابا