مسیح شرقی با روایت غربی
به گزارش وبلاگ عمومی، مدت ها بود که باس اترویک هلندی برای دل خودش مشغول بازسازی تصاویر قدیمی و تبدیل نقاشی ها و مجسمه ها به عکس های فراواقع گرایانه بود اما صدایی از کسی درنیامد.
چه وقتی عکس هایی منتشر کرد که گویی مونالیزا، نفرتیتی، توتان خامون، ونونس و تن تن جلوی دوربین نشسته و عکس گرفته اند چه زمانی که تصاویر به جا مانده از شکسپیر، کالیگولا و موتزارت را به عکس های فرا واقع گرایانه بدل کرد اما از زمانی که تصویر حضرت مسیح(ع) مرد اول دنیا مسیحیت را به عکس بدل کرد، موجی عظیم برانگیخت؛ موجی که حاصل شکسته شدن تصویر و شمایلی بود که هنر در طول قرن ها از مسیح برای مردم دنیا ساخته بود.
ماجرا از این قرار است که این عکاس هلندی بعد از 14سال عکاسی حرفه ای با جلوه های ویژه رایانه ای و به خصوص استفاده از هوش مصنوعی آشنا شد و به Artbreeder برخورد که به او اجازه می داد تصاویری کاملا شبیه به عکس خلق کند. برای رسیدن به چهره واقعی حضرت عیسی(ع)، ابتدا تصاویر به جامانده از کفن تورین و پرتره لئوناردو داوینچی را که البته این هردو منبع غیرقابل استناد هستند با هوش مصنوعی تلفیق کرد و از مشترکات آنها به یک تصویر شبه واقعی رسید.
سپس براساس ویژگی های قومی مردم خاورمیانه تصویرش را روتوش کرد اما در نهایت دو عکس از حضرت مسیح(ع) به اشتراک گذاشت؛ یکی با موهای بلند و محاسن کم پشت و دیگری مسیح با موهای کوتاه و ریش های پرتر. اترویک شرح داده که عکس دوم بر اساس اقلیم و زمانه ساخته شده و به واقعیت نزدیک تر است چراکه این پیامبر خدا در خطبه هایش روزه زدن مو داشته و نیز مردان یهودی در روزگار او موهایشان را کوتاه می کردند و با روغن شانه می زدند.هرچند عکاس هلندی از همان شمایل همیشگی مسیح(ع) استفاده نموده اما چهره ای که او به مدد علم جامعه شناسی، تاریخ و هوش مصنوعی ارائه نموده با چهره ای که هنر، برای سال های متمادی از پیامبر مسیحیت به نمایش گذاشته، شباهت چندانی ندارد.همین تصویر فراواقع گرایانه از مسیح و البته موجی که در غرب به پا کرد، فرصتی بود برای این که نگاهی داشته باشیم به آنچه طی سال های متمادی سینما و نقاشی از چهره حضرت عیسی(ع) به مردم دنیا القانموده و به شکل گیری یک شمایل کلیشه ای مبتنی بر مولفه های چهره های غربی از عیسی مسیح(ع) ختم شده است. البته در ادامه چند نمونه از چهره دیگر پیامبران را در فیلم های خارجی و ایرانی را چاشنی گزارش نموده ایم که شاید فرصتی برای قیاس به دست بدهد.
باس چه کرد؟
باس اترویک برای رسیدن به چهره فرا واقع گرایانه از حضرت عیسی(ع) از دو منبع استفاده نموده است؛ تصویر کفن تورین و پرتره لئوناردو داوینچی عیسی ناصری. اولی تکه ای پارچه کتان است و چهره مردی با بدنی پر از زخم را نشان می دهد که احتمالا به صلیب کشیده شده است. این کفن هم اکنون در کلیسای سنت جان تعمیددهنده در شهر تورین ایتالیا نگهداری می گردد و بسیاری معتقدند این پارچه کفن عیسی مسیح(ع) بوده است. کاتولیک ها می گویند کفن تورین اثر معتبری جهت اثبات مصلوب شدن مسیح است در حالی که بحث های بسیاری میان دانشمندان، مورخان، نویسندگان و پیروان سایر ادیان مطرح شده است؛ ضمن این که طبق روایات اسلامی نیز عیسی مسیح(ع)، مصلوب نشده و در نتیجه کفنی نداشته است.
دومین دستمایه عکاس هلندی، نقاشی معروف لئوناردو داوینچی از مسیح است. داوینچی در نقاشی شام آخر تصویری از عیسی ترسیم نموده و نیز در تابلویی معروف به سالواتور موندی که در زبان ایتالیایی به معنای منجی دنیا است و شمایل حضرت عیسی(ع) را در حین عبادت نمایش می دهد. این تابلو در سال 1500 میلادی ترسیم شده و تا سال 2012 کسی درباره نقاش تابلو مطمئن نبود و در این سال بود که ترسیم این نقاشی به لئوناردو داوینچی نسبت داده شد.
با این وصف نمی توان گفت تصویری که حالا به مدد هوش مصنوعی به دست آمده، چهره واقعی حضرت عیسی(ع) باشد اما بی تردید از تصویری که سینما و نقاشی در هنر غربی به مسیح نسبت داده، می تواند به واقعیت نزدیک تر باشد.
منبع: آذر مهاجر - ادبیات و هنر / روزنامه وبلاگ عمومی
منبع: جام جم آنلاین