ترقه جایی در آیین چهارشنبه سوری ندارد - وبلاگ عمومی

به گزارش وبلاگ عمومی، ام البنین اصلی شهرکی، کارشناس میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان در یادداشتی نوشت: چهارشنبه سوری جزو آیین های دیرینه و کهن مردمان ایران زمین است که در هر منطقه و بخش نیز سنت های بومی خاص خود را دارند که همه آن ها ریشه در آداب، سنن و فرهنگ دارد.

آنچه بر همه ضروری است حفظ این آیین ها با همان سیره و سنت قدیمی است که نسل به نسل منتقل شده و بیانگر تاریخ کهن این مرز و بوم است اما طی سال های گذشته بعضی ها خواسته یا ناخواسته، دانسته یا ناآگاهانه با سلسله کارهایی که انجام می دهند در حال وارد کردن خدشه به این فرهنگ اصیل در شب چهارشنبه سوری هستند.

رفتار خشونت آمیز و مغایر با عرف و منش جامعه نظیر آنچه که امروزه تحت نام چهارشنبه سوری شاهد آن هستیم، در هیچ کدام از این آیین ها دیده نمی گردد. بهتر است بگوییم، کسانی که با منفجر کردن ترقه و پراکندن آتش سلامتی مردم را هدف می گیرند، با تن دادن به رفتاری آمیخته به هرج و مرج روحی، آیین چهارشنبه سوری را تحریف نموده اند.

امیدواریم با خواندن این مطالب، زیبایی این رسم کهن ایرانی را با انجام کارهای خطرناک و استفاده از وسایل خطرناک آتش بازی خراب ننمایند. با امید به چهارشنبه سوری زیبا، فرهنگ ساز و به دور از هرگونه خطر احتمالی چرا که یافته های پژوهشی نشان می دهد تمامی آیین ها و یادمان هایی که مردم ایران در هنگامه گوناگون بر پا می داشتند و بخشی از آن ها همچنان در فرهنگ این سرزمین پایدار شده است، با منش، اخلاق و خرد نیاکان ما در آمیخته بود و در همه آن ها، اعتقاد به پروردگار، امید به زندگی، نبرد با اهریمنان در قالب نمادها، نمایش ها و آیین های گوناگون نمایشی گنجانده شده بود.

در سال های گذشته ارگان های ذی ربط اقدام شایسته ای انجام می دادند و در یک مکان عمومی کنترل شده علاقه مندان را جمع و با روشن کردن آتش و اجرای موسیقی سنتی داشته و ضمن پاسداشت سنت نوروزی از یک معضل اجتماعی نیز جلوگیری می کردند.

تمام آیین های ایرانی با آیین های اسلامی تلفیق و آمیزه ای زیباتر از پیش خلق شد و پیش روی مردم نهاده شد و مردم نیز این فرهنگ غنی تر شده را با آغوش باز پذیرفتند حال اینکه خراب کردن بسیار آسان تر از ساختن بود ولی دانشمندان اسلامی می دانستند گمگشتگی فرهنگی و تاریخی چه عوارضی برای ملت بی هویت به بار خواهد آورد.

اکنون چهارشنبه سوری انتها سال در حال تبدیل شدن به یک معضل اجتماعی و انسانی می باشد که جان و روان انسان ها را در وهله اول هدف قرار داده است. متاسفانه در سال های اخیر مراسم چهارشنبه سوری شکل سنتی خود را از دست داده و تبدیل به بازی های خطرناک با مواد منفجره و محترقه شده است.

مواد محترقه ای که در زمان انفجار علاوه بر فراوری صدای بسیار گوش خراش و آزارنده، آسیب های جدی به چشم، دست و سایر قسمت های بدن وارد می نمایند. در بعضی نقاط سیستان وبلوچستان نیز چند سالی است که برنامه های سنتی، جای خود را به شادی های کاذب و مخرب داده اند. شادی هایی از جنس ترقه، انفجار، گاز بی فایده موتور سیکلت ها و پیامد آن آلودگی های صوتی و صدمات محیطی نظیر تخریب چمن و فضای سبز پارک ها و خطر نابودی زیست محیطی و بعلاوه پخش شدن مواد شیمیایی و بوی باروت در فضا و کلی پیامدهای منفی دیگر است اما نکته قابل توجه در این میان صرف هزینه های گزاف جهت خرید مواد محترقه است.

با تمامی این تفاسیر به این جا می رسیم که ای کاش نهاد و یا ارگانی متولی برگزاری مراسمی منظم و با شکوه باهدف اعتلای فرهنگ ایرانی اسلامی گردد که تفکر و دیدگاه خانواده ها را به سمتی سوق دهد که ضمن آشنایی صحیح با آیین های کهن ایرانی و سنت های گذشته به جوانان نیز بیاموزد که به جای صرف هزینه های مالی فراوان چندصد میلیونی، از آن سرمایه در راستای رضای خدا استفاده نموده و در آستانه سال نو ایتام، نیازمندان و خانواده های بی بضاعت را دریابند.