بزرگترین آبشارهای جهان زیر آب هستند - وبلاگ عمومی

به گزارش وبلاگ عمومی، آیا می دانستید بزرگ ترین پدیده های زمین شناسی مانند آبشارها، کوه ها و دره ها در زیر آب قرار دارند؟ در این میان آبشارهایی هم هستند که زیر آب پنهان شده اند.

آبشار ویکتوریا در بخش جنوبی آفریقا به عنوان بزرگ ترین آبشار جهان شناخته می گردد. البته به صورت نسبی؛ زیرا هیچ روش استانداردی برای مقدار گیری یک آبشار وجود ندارد. یک آبشار بلند ممکن است عرض کافی نداشته باشد، در حالی که یک آبشار بسیار عریض ممکن است دارای ارتفاع بلندی نباشد. اگر بخواهیم معیار مقدار گیری را بر حجم یا سرعت جریان آب بگذاریم، باید عنوان بزرگ ترین آبشار جهان را به آبشار بویوما (Boyoma Falls) بدهیم. شرط می بندم که هیچ وقت حتی نام آن را هم نشنیده اید. اما باید بدانید که در حقیقت، آبشار بویوما، تندآبی (پدیده های هیدرولوژیکی بین قسمت کم شیب جریان و آبشار) در رودخانه لوآلابا (Lualaba river) در آفریقای مرکزی است.

آبشارهای حقیقی یکی از پدیده های زمین شناسی هستند که در آن آب یک رودخانه از یک فلات یا مکانی مرتفع با سرعت زیاد به پایین یک دره یا دامنه می ریزد و در میان آن ها بیشترین جریان آب به آبشار نیاگارا در مرز آمریکا و کانادا و پس از آن به آبشار ایگواسو (Iguazú Falls) واقع در مرز آرژانتین و برزیل و در مقام سوم به آبشار ویکتوریا در میان دو کشور زیمباوه و زامبیا با جریانی کمتر از نصف نیاگارا، اختصاص دارد. اما جغرافیدانان بر این باور هستند که آبشار ویکتوریا با توجه به عرض 1708 متری و ارتفاع 108 متری اش، بزرگ ترین آبشار جهان به شمار می آید. در مورد عرض و ارتفاع، تنها آبشار ایگواسو قادر به رقابت با آبشار ویکتوریا است.

اما تمام اطلاعات داده شده در بالا، مربوط به روی زمین است. در اقیانوس همه چیز بزرگ تر است؛ کوه های بزرگ تر، دره های عمیق تر، حیوانات بزرگ تر و حتی آبشارهای قدرتمندتر و بزرگ تر. این آبشارهای زیرزمینی در سکوت به دره های پهناور مخفی شده از چشمان ما در زیر اقیانوس ها، سقوط می کنند.

دانشمندان دریافته اند که بزرگ ترین آبشار زیر تنگه دانمارک، گذرگاهی آبی در بین گرینلند و ایسلند که اقیانوس منجمد شمالی را به شمال اقیانوس اطلس متصل می سازد، واقع شده است. آبشار زمانی شکل می گیرد که آب با چگالی بیشتر و سردتر از دریاهای شمال اروپا (Nordic Seas) با آب سبک تر و گرم تر دریای ایرمینگر (the Irminger Sea) برخورد می کند. آب سردتر، سنگین تر شده و به سمت پایین و زیر آب گرم و روی یک فرورفتگی بزرگ در کف اقیانوس، جریان می یابد. در نتیجه این اتفاق جریانی به سمت پایین با سرعت تقریبی 5 میلیون متر مکعب بر ثانیه به وجود می آید. آبشار بزرگ تنگه دانمارک، حدودا 3500 متر ارتفاع دارد؛ بیش از سه برابر ارتفاع بلندترین آبشار روی زمین، یعنی آبشار آنخل (Angel Falls).

اقیانوس نگاران در اوایل دهه 1870، آبشارهای زیردریایی را کشف کردند، اما عمق زیاد و محدودیت منطقه موقعیت آن ها، از تحقیقات گسترده جلوگیری می کرد. در دهه 1960، تحقیق روی این پدیده با وجود تجهیزات مدرن، ممکن گشت. فقط شش آبشار در اقیانوس اطلس کشف شدند.

تمام آبشارهای یافت شده، بسیار بزرگ بودند. به طور مثال، آبشار سیرا (Ceara cataract) در اقیانوس اطلس شمالی بین قاره های آمریکای جنوبی و آفریقا دارای سرعت جریانی معادل یک تا دو میلیون متر مکعب در ثانیه است. به همین ترتیب، آبشار ریو گرنده (Rio Grande cataract) در عرض جغرافیایی 20 درجه جنوبی در اقیانوس اطلس، دارای سرعت جریان 4 میلیون متر مکعب در ثانیه است؛ حدودا به بزرگی آبشار تنگه دانمارک.

البته باید بدانید که تفاوت دمایی حوضه های آبی تنها نیروی محرکه این جریان های بزرگ نیست. به طور مثال، آبشار تنگه جبل الطارق به علت تفاوت غلظت نمک، جریان می یابد. آب دریای مدیترانه با وجود گرم تر بودن، به علت تبخیر سطحی دارای نمک بیشتر و بنابراین چگالی بیشتر به نسبت حتی عمیق ترین آب های اقیانوس اطلس است. این مساله منجر به جریان پیدا کردن آب از مدیترانه به سمت تنگه جبل الطارق و غرق شدن در اقیانوس اطلس مانند یک آبشار می گردد.

آبشارهای اقیانوسی نقش بزرگی در حفظ شوری و اقلیم اقیانوس ها بازی می کنند. آن ها بر زیست شناسی دریایی نیز موثر هستند.

به عنوان مثال، کریل (krill)، یک سخت پوست کوچک اقیانوسی در نزدیکی جزایر شتلند جنوبی در نزدیکی قطب جنوب برای تخم ریزی گرد هم می آیند. زمین های تخم ریزی در نزدیکی جریان بزرگ پیراقطبی جنوبگان (Antarctic circumpolar current) که به سمت شرق می رود، واقع شده است. اما با اینکه جریان بزرگ پیراقطبی جنوبگان به سمت شرق می رود، لاروهای (نوزاد کرمی شکل) از تخم در آمده صدها کیلومتر آن طرف تر در غرب سر درمی آورند. زیست شناسان بر این باور هستند که پس از تخم گذاری، تخم ها غرق می شوند و سپس از طریق یک آبشار زیردریایی به سمت غرب، حمل می شوند. پس از اینکه تخم ها باز شدند، نوزادهای کرمی شکل یا همان لاروها بالغ و دوباره از طریق جریان جنوبگان (Antarctic current) به زمین های تخم گذاری برده می شوند.

کریل بخش مهمی از زنجیره غذایی دریایی را تشکیل می دهد و در نزدیکی پایین هرم غذایی واقع شده است، چراکه از فیتوپلانکتون ها تغذیه می کند که همین امر آن ها را به منبعی غذایی مناسبی برای بسیاری از جانوران بزرگ تر، که کریل منبع اصلی تغذیه شان به شمار می رود، تبدیل می کند. در اقیانوس منجمد جنوبی، گونه ای کریل که با نام کریل قطب جنوب شناخته می گردد، جمعیتی با وزن تقریبی 500 میلیون تن دارد؛ وزنی دو برابر بیشتر از وزن همه انسان های روی زمین با هم. از این ها، نیمی از طریق نهنگ ها و پنگوئن ها و خوک های دریایی و ماهیان مرکب و ماهی ها مصرف می گردد که از طریق رشد و زایش جبران می گردد.